Te huaketo o te KOWHEORI-19 me ngā tohumate | The COVID-19 virus and symptoms

He aha te KOWHEORI-19

He mate korona hou te KOWHEORI-19 ka pā pea ki ō pūkahukahu me ō arahau.

He maha ngā momo mate korona e puta ai ngā māuiuitanga pēnei i te maremare noa iho nei.

Ko ētahi o ngā tohumate o te KOWHEORI-19, ko te:

• maremare e hou ana, e kino kē ake ana rānei
• kirikā kāore e iti iho ana i te tohurau e 38 (38°C)
• huatare o te manawa
• mātihetihe me te ihu hūpē
• korenga o te ihu e rongo ana i te kakara.

Ina pāngia koe e ēnei tohumate, ehara pea i te mea kua āta pāngia koe e te KOWHEORI-19. Tērā pea kua pāngia kētia koe e tētahi mate e hōrapa ake ana, pēnei i te maremare, i te rewharewha rānei.

Ko te huatare o te manawa tētahi tohu pea o te pūkahu kakā, ā, me mātua tirotiro e te tākuta.

Ngā tohumate kāore e pērā rawa ana te hōrapa

Tērā pea kua pāngia ētahi tāngata e ngā tohumate kāore e pērā rawa ana te hōrapa, pēnei i ēnei noa iho nei, i te:

• kirikā
• tikotiko
• māhunga ānini
• uaua mamae
• whakapai ruaki me te ruaki
• rangirua me te hōhā.

Kāore anō mātou kia mōhio ki te roa o te wā ka hipa i mua i te kitenga o ngā tohumate mai i te pānga o te tangata. E ai ki te Kāhui Hauora o te Ao, kei te 2 – 10 rā tōna roa.

Te rere mā ngā kōpata

Ka rere te KOWHEORI-19 mā ngā kōpata i tētahi tangata ki tētahi atu. Ka pāngia e te tangata mā ō rātou karu, mā ō rātou ihu, mā ō rātou waha hoki.

Ka maremare ana rānei, ka matihe ana rānei, ka kōrero ana rānei tētahi kua pāngia e te mate, ka rere atu pea i a ia ngā kōpata kei roto rā te huaketo. He rahi rawa ēnei kōpata kia roa tonu te rere i te takiwā, nō reira ka tau ki runga i ngā mata huri noa.