Vakadikevi | Testing

On this page

Ke o batabata se vakila na ivakatakilakila ni matetaka, yalovinaka mo tiko ga e vale qai qirita na naba sega ni saumi ni Healthline na 0800 358 5453 se nomu vuniwai ena ivakasala ni nomu lai dikevi. Nanuma tiko ni sega ni saumi na nomu vakadikevi.

E bibi me laurai na manumanu ni mate ena vanua cava ga ena noda yasayasa. Oni kerei gona ke tiko vei kemuni na ivakatakilakila ni COVID-19 moni lai dikevi sara ke o mani lewenivanua i Niusiladi se tiko vulagi.

Na vakadikevi kei na veiqaravi ena COVID-19 e sega ni saumi qai vakarautaki tu vakarawarawa vei keda kece, vei ira mada ga e sega ni tu nodra ivolatara ni tiko.

Na kemu itukutuku ena sega ni soli ina Immigration e Niusiladi, kevaka mada ga e kunei vei iko na mate.

E sega ni gadrevi me dua na nomu naba ni National Health Index (NHI) se ID mo vakadikevi. Ia ena vinakati mo solia vei ratou na vakadikevi iko na naba me ratou qiriti iko yani kina ena macala ni nomu vakadikevi.

Vanua o rawa ni vakadikevi kina

E dau veiveisau na vanua era na tu kina na vakailesilesi era na dikevi keda. Mo na rai ena tabana ni District Health Board kei na Public Health Units ni qori na vanua vinaka mo kila kina na vanua mo lai dikevi kina.

O na raica na itukutuku qori eke

Vualiku ni Yanuyanu

Ceva ni Yanuyanu

Vakayacori vakacava na vakadikevi

Ke vinakati mo vakadikevi ena COVID-19, ena kau mai vei iko e dua na sabolo.

E levu na sala e tauri kina na sabolo. Na kena e vakayagataki vakalevu na vauvau me karia na mua ni qara ni ucumu e muri. Na vauvau e vakayagataki qori e via vaka ga na kena e dau leuti kina na dule ni daliga ia e balavu ga na tolona.

E vakau na sabolo qori ena vanua me lai dikevi kina. Ena via taura na gauna me yaco mai kina na macala ni ka e dikevi.

Ena gauna o dikevi kina eratou na tukuna vei iko na gauna kei na sala ena vakau yani kina vei iko na kena macala. Ke tiko vei iko na mate se sega, ena tukuni yani vei iko na macala ni nomu vakadikevi.

Kevaka o tiko e Okaladi mo tiko vakadua i vale me yacova ni o sa kila na macala ni nomu dikevi.

E levu ena taudaku kei Okaladi e sega gadrevi mera tiko vakadua e vale nira waraka na macala ni nodra dikevi – ena vakasalataki iko na kena vakailesilesi ena kena macala.

O na kerei ga mo tiko vakadua e vale ke o:

  • lako e vanuatani ena dua na gauna lekaleka sa oti
  • veitaratara kei dua e sa qai gade oti mai vanuatani
  • veitaratara voleka kei dua e vakadinati ni tauvi COVID-19.

Ke o sa vakadikevi mo muria na ivakasala sa soli vei iko me baleta na veika mo cakava tarava.

Cava na yaco ke kune vei iko na mate

Ke sa kune vei iko na mate ena qiriti iko yani e dua na vakailesilesi ni tabana ni bula me drau vetalanoataka na ka baleti iko, wili kina na:

  • balavu ni gauna mo tiko vakadua kina i vale
  • ituvatuva mo muria ena nomu tiko vakadua, kei na sala ni veitaratara i vale
  • o ira kece o veitaratara kina ena dua na gauna lekaleka sa oti.

O na kerei mo lako ina vanua e vakarautaka na matanitu ena gauna ni nomu tauvimate. Ena vakarawarawataka na veitokoni mai vale kei na tarovi ni dewa ni mate. E taqomaki iratou mai vale kei na nomu itikotiko mai na COVID-19.

Kevaka e dua na gone, nona itubutubu se dauveiqaravi e tauvi COVID-19 qai gadrevi me tiko vakatikitiki, keitou na raica mera maroroi vinaka na gone vei ira na nodra itubutubu se dauveiqaravi.

O na galala mo lesu tale ni o sa bula vinaka.