Kāfai e uma te fai o nā tui puipui Pfizer o tau tamaiti | After your child’s Pfizer vaccination
Ko nā tui puipui ko he auala tāua tenā ke puipuia ai e ki tātou nā tamaiti, vēia lava ko nā puipuiga mai te lā pe ko te fai o nā fuhipaku tavale. E puipuia ai tau tamaiti mai te lahi o nā fāmai pipihi ma e tāofia ai foki te pēhi o nā fāmai i tō kāiga ma te komiuniti.
E manakomia ni vaitui Pfizer e lua ke fai mō nā tamaiti ke puipui kātoatoa ai ki te COVID-19. E 8 vaiaho te vā e fai ai nā vaitui e lua. E mafai te vā o nā tui ke fakataigole ki he 21 aho kāfai e manakomia, fakatakitakiga, kāfai tau tamaiti e kāmata ni ona togafitiga i ni vailākau e tamate ai nā fitafita tau a tona tino (immunosuppressants).
Ko te vaitui Pfizer mō nā tamaiti e taki 5 ki te 11 tauhaga te mātutua kua uma te fakatotoka o nā hukehukega tau te ola mālōlō ki ni tamaiti i nā tupulaga iēnei mā, ko te lāhiga o ni āfainaga e lipotia mai e hē fakapokepoke, e he mataloa foki, mā e tutuha lava ki nā āfainaga e maua mai i iētahi tui puipui e fai māhani.
Ni āfainaga e ōno i ei
E vēia lava ko nā vailākau uma lele, e ōno ke fakalogogia e tau tamaiti ni āfainaga i he aho pe lua kāfai e uma te fai tō tui puipui Pfizer. Ko he mea mahani tēnei, ma ko he fakailoa e taku mai ai ko tona tino e hauniuni ke teteke te hiama.
Ko te lahiga o nā āfainaga e hē mataloa mā e hē āfaina ai te tokalahiga o nā tino i ā lātou fekau e fai i nā aho takitahi. Kāfai e hē fakalogogia e tau tamaiti ni āfainaga, e lelei foki, ko te vaitui e fai lava tana gāluega.
Ko nā āfainaga e takalahi ona lipotia mai ko:
- te tigā pe fufula/kukula te mea na fai ki ei te tui
- fitā pe vaivai
- tigā te ulu
- tigagā nā maho mā/pe tigagā nā hoko
- makalili/fiva
- fia puai
Kāfai tau tamaiti e hē logotonu tana fakalogo, e mafai e koe oi:
- Tuku he meakie mālūlū, pe huhū, pe he pepa aiha ki luga o te koga na fai ki ei te tui mohe taimi pukupuku.
- fakamautinoa e mālōlō lelei ma lahi ni vai e inu.
- foki ni vai paracetamol pe ko ni ibuprofen kāfai e mataloa nā āuga
- hakili fautuaga mai tō fōmai kāiga kāfai e hē ke mautinoa pe, kāfai nā āuga o tau tamaiti kua fakalalahi pe telefoni ki te Healthline i te numela 0800 358 5453
Nā āfainaga fakapokepoke e ōno tutupu
E mafai ke tutupu ni āfainaga e fakapokepokegia lahi, kae e heāheā lele oi tutupu. Ko nā tino Niu Hila e faia nā tui puipuia kua koleni ke fōgia nā tūlaga iēnei. Fakailoa ki te tino na fai e ia te tui kāfai ko tau tamaiti e vē e hē mālohi pe ko koe e popole, auā ko nā āfainaga fakapokepokegia lahi e tutupu vave kāfai e uma te fai o te tui puipui. Ko te mafuāga tenā e fakanofo ai tau tamaiti i he 15 minute ke kikila fakalelei.
Hakili fehoahoani tau te ola mālōlō
E i ei nā āfainaga e fakapokepoke lahi kae e heāheā oi tutupu, vēia ko ni huiga fakapokepoke e tutupu ki tō tino pe fula te fatu (Myocarditis and pericarditis)
Myocarditis and pericarditis ko ni tauale e afaina ai te fatu - e hē takalahi kae koni āfainaga fakapokepoke lahi e o te vaitui Pfizer. I nā hukehukega tau te ola mālōlō, e heki i ei ni tamaiti taki 5 ki te 11 tauhaga te mātutua kua maua i te fāmai, kae e tāua lahi lele ke mātau nā āuga mō nā tauhaga uma lele kua uma te fai o nā tui puipuia.
Kāfai e maua tau tamaiti i ni āuga fōu vēnei, e tatau koe ke hakili fehoahoani tau te ola mālōlō, maihe lava kāfai ko nā āuga iēnei e hē teka:
- fifita, mamafa, hē logotonu pe tigā to fatafata pe ko tō ua
- faigatā te manava pe taupuni te mānava
- lagona vē e tau matapogia pe mata ninimo pe hē hāfia te ulu
- hē hafia te tātā, vave pe tātā lahi lele te fatu, pe fakalogo ko te fatu e 'mihi ni tātā o te fatu.
Lipotiaga o nā fakalogoaga
E tāua lele ke lipoti hō ni fakalogoaga e lagona e tau tamaiti kāfai e uma te fai o tona tui puipui ki te COVID-19 kae ke mātau ai e ki mātou te haogalēmū o te vaitui.
E mafai ke lipoti e koe ni āfainaga e fakalogogia e tau tamaiti ki te report.vaccine.covid19.govt.nz (external link) pe talanoa ki tō fōmai kāiga kāfai koe e fia talanoa ki ni tūlaga fakapokepoke e fia lipoti. Ko koe nahe popole ke mautinoa e koe ko nā āfainaga e māfua ona ko te vaitui, e māfua ai he lipoti.
E ōno maua atu foki hau fekau i te telefoni kāfai e uma te fai o te tui puipui COVID-19 o tau tamaiti, ke gogō atu ke fakatumu ni fehili pukupuku āgai ki ni fakalogoaga. Kāfai e fakatumu nā fakafehili (survey) e fehoahoani mai ke mātou iloa atili ai te vaitui i Niu Hila. Ko te fakafehili e hē fakamālohia mā e mafai koe ke fanokehe mai nā fakafehili i hō he taimi. E mafai koe ke tali ki te fekau kae e hē totogia. Mō ni iētahi fakamatalaga āgai ki te fakafehili e maua i te Medsafe.govt.nz/COVID-safety-reporting/ (external link).
Kāfai e hē ke mautinoa na āuga o tau tamaiti, telefoni te Healthline i te 0800 358 5453.
Kāfai e i ei ni mea e popole ai koe i te taimi tenā ki te haogalēmū o tau tamaiti, telefoni ki te 111 ma fakamautinoa e fakailoa ki tau tamaiti kua uma te fai tona tui puipuia ki te COVID-19 kae ke mafai ai ke iloilo koe fakalelei.
Ko nā tui puipui e puipui ki tātou
Ko nā tui puipuia e fehoahoani ke puipui ai nā tino uma lele e tuha pe fia te matua mai te lahi o nā fāmai pipihi, vēia ko te mihela ma te fulū. Hiaki ki tō fōmai kāiga ko koe mā tō kāiga kua kātoa nā tui puipuia.
E hē i ei ni fakapopolega ki te taimi e iētahi tui puipui e kehe mai i nā vaitui o te COVID-19, vēia ko na tui mihela, mami, lupela; ko koe nahe fakatamala ki te taimi e fai ai nā tui puipui iēnei.
Ahiahi te health.govt.nz/immunisation (external link) mō ni iētahi fakamatalaga.
Last updated: at