Ina hua ake he tohumate KOWHEORI-19 i a koe e haere ana ki Aotearoa | If you develop COVID-19 symptoms while visiting New Zealand

Kimi kōrero me aha koe ina hua ake he tohumate KOWHEORI-19 i a koe e haere ana ki Aotearoa.

I te taenga ki Aotearoa, e whakahau ana mātou kia whakamātauria koe mō te KOWHEORI-19 mēnā he tohumate ōu. Me noho taratahi mō te 7 rā ki te pāngia koe e te mate.E wātea ana ngā Pōkai Nau Mai e pupuri ana i ngā kete whakamātau tere mō te kohinga i Haumaru Koiora i muri i tō taenga mai. 

Ka kitea i raro nei ngā mahi me mahi koe ki te pāngia koe ki ngā tohumate KOWHEORI-19

Haere kia whakamātauria koe

Mēnā he tohumate KOWHEORI-19 ōu, ka taea e koe te tono RAT kore utu i te ipurangi, me te kohi i tētahi wāhi kohinga.

Tono i tētahi RAT kore utu (external link)

Kimihia he wāhi kohinga Whakamātautau KOWHEORI-19 tūtata ki a koe | Healthpoint (external link)

Ki te kore ō tohumate engari kei te hiahia ki tētahi RAT, ka taea e koe te hoko i āu ake whakamātautau mai i tētahi toa hoko, pērā i ngā toa, ngā kēmehi ngā hokomaha rānei.

Me pēhea te whakamahi i te whakamātautau ākipaturopi tere

Mēnā e tohu ana kei te pāngia koe

Ina tohu ana te whakamātautau kei te pāngia koe waea ki 0800 222 478 ki te pūrongo i tō hua RAT e tohu ana kei te pāngia koe. 

Mēnā he nama waea kawe hāpono tāu, mā Te Manatū Hauora e tuku i tētahi pātuhi ki a koe i ngā nama ōkawa o 2328, 2648 rānei ki te whakaū i tō hua kei te pāngia koe. Mā te pātuhi e whakarato mōhiohio mō te noho taratahi i te kāinga me tētahi waehere whakauru mō te puka whaiwhai pānga tuihono.

Me here koe ki tētahi pokapū whakamātautau, ki te whiwhi whakamātautau PCR i muri i tō hua RAT kei te pāngia koe. Ka īmēratia atu he puka ki a koe e taea ana e koe te tā, te whakaatu rānei he kape matihiko i te pokapū whakamātautau.

Kimihia he pokapū whakamātautau KOWHEORI-19 tūtata ki a koe | Healthpoint (external link)

1. Noho taratahi ā-kāinga

Nōu tonu te haepapa ki te kimi wāhi noho taratahi ā-kāinga

Me noho taratahi ā-kāinga koe mō te 7 rā i a koe e whakamātūtū ana. Ka tīmata tō 7 rā mai i te rā i kitea ngā tohumate, te rā rānei i kitea kei te pāngia koe e te mate (ko te mea tuatahi ō ērā). Ki te kore koe e whai i tēnei, tērā pea ka whainatia koe.

Me noho taratahi ā-kāinga i te wā e noho ana koe, me kimi wāhi kē atu rānei. 

Tirohia mēnā ka taea e koe te whakatōroa i tō tāpuitanga, kia rite rānei ki te kimi wāhi kē atu. Ko te tikanga māhau e utu i ngā utu tāpiri o te whakatōroa i tō noho, te whakarite nōhanga kē rānei. Tirohia tō kaupapahere inihua hāereere ki te tiro mēnā ka kapi koe.

Ko wai e tika ana kia noho taratahi?

Ehara i te mea me noho taratahi te hunga e noho ana i tō taha. E whakahaua ana rātou kia whakamātautauria ia rā mō te 5 rā. Ina kitea kei te pāngia rātou, me whai hoki rātou i ngā ture noho taratahi.

Ki te kore e taea e koe te noho tonu i tō wāhi noho

Ki te kore e taea e koe te noho tonu i tō wāhi noho, me rapu wāhi kē atu koe. Tērā pea ko ngā nōhanga taratahi, ko ngā mōtēra, hōtēra, wēne rānei. Ko ngā ture:

  • me tūtata ki a koe
  • kāore tētahi atu i te whakamahi i ngā rawapuni.

Kāore e taea e koe:

  • te hāereere mā runga rererangi arumoni ki tō wāhi noho
  • te taraiwa tawhiti me te moe atu ki tētahi wāhi mō te pō
  • te haere mā runga waka whiti i te moana o Raukawa, waka kawe tūmatanui rānei.

Ka taea te haere mā runga waka kawe tūmataiti ki tō wāhi noho kē atu. Tērā pea ko tōu waka ake, ka taea te rēti waka mēnā ka taea tēnei mā te pūnaha utu, kohi pānga kore hoki.

Te whakarite anō, te whakakore rānei tō haerenga

Whakapā atu ki tō kamupene rererangi, kaiwhakahaere tāpoi rānei ki te whakarite anō i tō haerenga, i ngā mahi rānei. Kia mōhio, kāore he herenga ā-ture i runga i te kaiwhakarato ki te whakahoki i ō pūtea, te whakarite anō rānei i ō kaupapa haere. 

Me aha koe i a koe e noho taratahi ana

I te wā e noho taratahi ana:

  • Kaua e whakatata atu ki te tangata e noho ana i tō wāhi noho, hei tauira, me moe takitahi, ā, kia iti te wā i ngā wāhi tiri. Mēnā kāore e taea, me 2 mita tō noho wehe, ā, me mau maruhā ina tūtata ki ētahi atu.
  • Me horoi i ōu ake pueru.
  • Kia auau te horoi i ngā mata, me ngā tūemi auau te pānga atu, pēnei i ngā kūaha, ngā whakakā me ngā waea.
  • Huakina ngā matapihi kia nui ake te rere o te hau.
  • Whakaritea kia whakatakahia atu ngā mea pēnei i te kai me te rongoā.
  • Me mahi mai i tō wāhi noho mēnā ka taea.

I te wā e noho taratahi ana, kaua e:

  • wehe atu i tō wāhi noho (māna, he take kua whakaaetia, pēnei i ēnei i raro)
  • haere ki te tiki kai, rongoā rānei
  • toha tūemi ki ētahi atu i roto i tō wāhi noho - hei tauira, ngā rīhi, ngā taitai niho, me ngā tāora.
  • haere ki ngā wāhi tūmatanui
  • whakamahi waka kawe tūmatanui, tēkehi me ngā waka tiri
  • whai manuhiri, hāunga te hunga e tuku oranga ana ki a koe, tētahi atu rānei i tō kāinga.

Ngā take e āhei ai koe ki te wehe i te noho taratahi ā-kāinga

Ka taea e koe te wehe atu i tō wāhi noho engari me mau maruhā i ngā wā katoa ki te:

  • whakatau atu ki tētahi tirohanga hauora me ngā whakamātautau e tika ana kia mahia
  • toro atu ki ngā ratonga hauora waiwai mō te maimoatanga e kore e taea te whakataha ake kia mutu rā anō tō noho taratahi
  • neke ki wāhi kē atu noho taratahi ai ki te tiaki i tō oranga, i te oranga rānei o tētahi atu.
  • kori tinana i waho i tō takiwā noho - kaua e whakamahi i ngā puni tiri mō te kori tinana, pēnei i te puna kaukau
  • haere ki te kite i tētahi whanaunga kei te whakahemohemo, ā, kāore pea ia e ora tae noa ki te mutunga o tō wā noho taratahi
  • haere ki te kite i te tūpāpaku o tētahi whanaunga i mua i tētahi tangihanga, mēnā kāore e taea e koe te haere atu i muri i tō wā noho taratahi i te kāinga.

2. Whaiwhai pānga

Whakamōhiotia atu te iwi kei te pāngia koe e te KOWHEORI-19

Whakamōhiotia atu te hunga kei tō kāinga, tō wāhi noho, te hunga i noho tahi atu ai koe, me ētahi atu pānga tata kei te pāngia koe e te KOWHEORI-19.

Me pēhea te whakamōhio atu i te iwi kei te pāngia koe e te KOWHEORI-19 | covid19.health.nz (external link)

Whakakīhia te puka whaiwhai pānga tuihono

Whakakīhia te puka whaiwhai pānga tuihono a Te Manatū Hauora mā te waehere whakauru 6 mati ka whiwhi koe mā te pātuhi mai i ngā nama ōkawa 2328, 2648 rānei. Ka āhua 5 ki te 10 mineti te roa. 

Whakakīhia te puka whaiwhai pānga | Te Manatū Hauora (external link)

3. Te rapu tautoko

Mēnā kei te hiahia kai, rongoā rānei koe

Mēnā kei te hiahia kai, utauta waiwai rānei i a koe e noho taratahi ana, tēnā pātai ki tō whānau, ō hoa rānei ki te kawe i ēnei ki a koe.Ka taea e koe te tono utauta mā te ipurangi, me te whakarite i te kawenga pānga kore.

Mēnā kei te hiahia tohutohu hauora

Mēnā kei te hiahia tohutohu hauora me pēhea te whakaora i ō tohumate, mēnā rānei e kino haere ana ngā tohumate, waea ki Healthline. Ka taea e koe te tono i ngā ratonga whakamāori.

Ki te hiahia koe i ētahi āwhina ā-rongoā

Me utu pea koe i te maimoatanga hauora. E akiaki ana mātou i ngā manuhiri ki te hoko i te inihua hāereere hora whānui i mua o te haerenga.

Mēnā he kirirarau koe o Ahitereiria, Kainoho Tūturu rānei, he kirararau rānei o Piritānia, tērā tētahi whakaaetanga hauora tauutuutu, ko te tikanga o tērā ka utu koe i ngā utunga ka utua e ngā tāngata o Aotearoa mō te hauora.

Ka taea pea e tō Pā Whakahanga te āwhina

Whakaarotia te whakapā atu ki tō Pā Whakahanga, tō Māngai, tō Kōmihana rānei ki te uru koe ki te hōhipera, ki te hiahia āwhina ā-māngai rānei.

Rārangi o ngā pā whakahanga o tāwāhi i Aotearoa | Manatū Aorere (external link)

I te wā o te ohotata

Ki te hiahia āwhina hauora kōhukihuki, me wawe te waea ki 111. Whāki atu e pāngia ana koe e te KOWHEORI-19 i tō waeatanga. Ka uru pea ki tēnei mēnā e pāngia hoki koe, tētahi rānei e tiakina ana e koe:

  • te uaua ki te whakangā
  • he tino mamae te uma
  • ka hemohemo.

4. Te whakamutu i te noho taratahi ā-kāinga

Ka taea e koe te whakamutu i tō noho taratahi ā-kāinga i muri i te 7 rā

Mēnā e māuiui tonu ana koe, me noho ki tō wāhi noho, kia 24 hāora i muri i te korenga o ō tohumate. 

Ehara i te mea me tatari koe mō tētahi karere whaimana e wehe ai koe i te noho taratahi. 

Ehara i te mea me whakamātautau koe - ka hua mai pea he hua kei te pāngia koe, engari ehara i te mea ka whakapoke koe i ētahi atu.

I muri i tō whakaoranga ake

I muri i tō whakaoranga i te KOWHEORI-19, ā, kua puta i te noho taratahi, tērā ētahi āhuatanga hei mahi māhau, hei whakaarotanga māhau i a koe e whakamātūtū ana.

I muri i tō pānga ki te KOWHEORI-19

I mua i tō hokinga ki te kāinga, ki tētahi atu wāhi rānei

Tirohia mēnā ka herea koe ki te whakaatu i tētahi whakamātautau KOWHEORI-19 e tohu ana kāore i te pāngia, he tiwhikete hauora rānei e whakaū ana kua whakamātūtū koe i mua i tō haerenga. Mēnā kātahi anō ka ora mai koe i te KOWHEORI-19, ka whakaatu pea tō whakamātautau i te hua e tohu ana kei te pāngia koe. 

Mēnā e tohu ana kāore koe i te pāngia

Ki te puta he hua e tohu ana kāore koe i te pāngia engari he tohumate KOWHEORI-19 ōu, me noho ki te kāinga, ka whakahaere i tētahi atu RAT e 48 hāora i muri mai. Ina kino haere ō tohumate, waea ki Healthline i:

Ka taea e te tangata kei te pāngia e te KOWHEORI-19 te whiwhi hua RAT e tohu ana kāore i te pāngia. Ka pēnei nā te mea kāore i nui te huaketo i taua tīpakohanga, i te mea rānei kāore i tika te whakahaeretanga o te whakamātautau.

Last updated: at