Ka mole-atu e huki Pfizer he tama haau | After your child’s Pfizer vaccination

Ke, tuga ni falu vai-lakau, ko e vai-huki Pfizer to haha i ai falu logonaaga kehekehe (side effects) ke moua he tau fanau. Ko e, taliaga tonu he tino haau a ia kua kitia kua gahua e vai-huki.

Ko e Huki-fakagata kua aoga lahi ke moua he tau fanau e tau momoui haohao-mitaki ke tuga e fakaaogaaga he sun smart po ke fakaaogaaga he pipi nofoa motoka (safety belt). Kua maeke ke puipui e tama haau mai he tau gagao loga mo e taofi e faka-pikitiaaga he falu a gagao kua lauia ai e magafaoa mo e komuniti.

Kua lata he tama ke moua 2 e huki Pfizer ke katoatoa e huki-fakagata ke totoko-atu ke he COVID-19 Ko e, tau huki 2 ia kua lata mo e 8 e faahi tapu he vahaloto. Maeke he vahaloto ia ke faka-ku ke he 21 e aho kaeke kua talia ki ai, fakatai kaeke kua moua e tama haau he tuluiaga immunosuppression.

Ko e, vai-huki Pfizer ma e tau fanau 5 ke he 11 e tau-tau moui kua fita kumikumi ki ai ke he tau fanau he atuhau tama ia, ti kua iloa ia ko e tau logonaaga kehekehe nakai kelea lahi ti nakai loa foki., kua tatai ni mo e falu a logonaaga ke he falu a vai-huki.

Liga, ko e falu he tau logonaaga kehekehe (side effects)

Ke, tuga ni e falu a vai-lakau to, moua he tama haau e falu a logonaaga kehekehe (side effects) nakai hagahaga kelea lahi ke he 1-2 e aho he mole atu e huki fakagata ko e Pfiizer. Nakai, foou e mena nai, ko e fakamailoga ia kua maeke he tino haau ke tau-atu ke he moko gagao.

Ko e lahi he tau logonaaga nai (side effects) nai, nakai leva, ko e lahi to nakai lauia e tau gahua haau ma e aho. Kaeke ni kua nakai fai logonaaga kehekehe kua moua he tama haau, ua tupetupe, gahua agaia ni e vai-huki.

Ko e falu he tau logonaaga fa mahani:

  • mamahi po ke fufula kula e mata-huki
  • logona e lolelole mo e mategugu
  • mamahi e ulu
  • mamahi e tau fua-pule mo e tau tutaki hui/lima.
  • makalili mo e velavela (fever)
  • hahalua mo e fia koko

Ka, logona he tama haau kua hagahaga kelea kua lata ia koe ke:

  • tuku-aki e kalaie pala, po ke ice-pack e mata huki ke he magaaho ku
  • kikite kua okioki mo e inu fakalahi e tau vala-vai
  • fakainu-aki taha palasitamolo (paracetamol) po ke aipulufene (ibuprofen) kaeke ke matutaki e tau fakamailoga gagao
  • kumikumi hatakiaga mai he tagata gahua malolo tino kaeke kua manatu tuaha a koe kua holo ki mua e kelea he tau fakamailoga ke he tino he tama haau po ke hea atu ke he Healthline 0800 358 5453.

Tau logonaaga kehekehe

Haha iai e tau logonaaga kehekehe kua mua-atu e kelea ka e fa tupu lavea ni. Ko e tau tagata huki a Niu Silani kua fakaako ke onoonoke he tau mena nai. Fakailoa atu ke he tagata huki haau kaeke kua logona he tama haau kua nakai malolo mitaki pokua kua holo ki mua e logonaaga kelea ke he tino he mole atu e huki fakagata. Ko e mena ati pe he ai ke tokamata e tama haau ke he 15 e minute he mole atu e huki.

Kumi lagomatai malolo tino

Falu a logonaaga kehekehe (side effects) hagahagakelea ka e nakai falavea noa ni, tuga e logonaaga kua fufula mo e puke vaui e ase (Myocarditis mo e Pericarditis).

Ko e fufula po ke puke-vai he asefua (myocarditis) mo e magiho (pericarditis) ko e falu side effects a ia he Vai-huki Pfizer ka e nakai fa mahani ke moua tumau. Mai, he tau kumikumiaga mo e tau tiviaga, nakai la fai he tau fanau 5 ke he 11 e tautau kua moua ke he tau lekua nai, ka e pete ia kua lata ni ke onoono fakamitaki ki ai ke lata mo lautolu oti e tau fanau kua huki.

Kaeke, kua moua he tama haau falu he tau fakamailoga foou nai kua, lata ia koe ke kumi lagomatai malolo tino, mua atu ka nakai galo e tau fakamailoga nai:

  • okaoka, mamafa, mamahi mo e nakai hagahaga mitaki e fatafata po ke kaki
  • uka e fafagu mo e nakai haghaga mitaki e puhala fafagu
  • tuga e mena eke ke mase-fua, lialia pou mo e mavikoviko e ulumafiti e fotu-fotu he pahu he ase,
  • logona tuga kua mole noa e fotu-fotu he ase. 

Fakamau e tau logonaaga

Mena aoga lahi ke fakamau hifo e tau logona kehekehe he tama haauhe mole atu e huki fakagata he COVID-19 ke maeke ia mautolu ke muitua e haohao mitaki he vai-huki.

Maeke ia koe ke fakamau hifo e tau logonaaga kehekehe kua lauia ai e tama haau ke he report.vaccine19.govt.nz (external link) po ke tutala atu ke he healthcare provider kaeke kua manako a koe ke fakatutala e tau logonaaga kehekehe(side effects) Nakai hako ke pehe ko e vai-huki ne tupu mai ai e tau logonaaga kehekehe ke tuku-atu haau a hokotaki.

To, moua atu taha fakailoaaga text ki a koe ka mole atu e huki fakagata COVID-19 he tama haau, ole atu ke tali falu huhu hagaao ke he tau logonaaga he vai-huki. Ko e, matutaki ke he tau kumikumiaga kua lagomatai a mautolu ke iloa mitaki e huki-fakagata i Niu Silani Ko e fifiliaga ni haau ke he tau kumikumiaga, maeke a koe ke nakai matutaki ki ai. Maeke a koe ke taui atu e text ka e nakai fai totogi. Falu a fakailoaaga ke he tau kumikumiaga moua mai he Medsafe.govt.nz/COVID-safety-reporting/ (external link)

Kaeke kua fakauaua a koe ke he tau fakamailoga he tama haau po ke hea atu ke he Healthline
0800 358 5453

Kaeke kua fai lekua mafiti hagaao ke he haohao mitaki he tama haau ti hea atu ke he 111 mo e talaage ki a lautolu kua moua e tama haau he huki-fakagata COVID-19 ke maeke ia lautolu ke fuafua fakamitaki e tuaga he tama haau.

Puipui he vai-huki a tautolu

Puipui he vai-huki e tau tagata oti mai he tau moko gagao kehekehe tuga e, misele mo e gagao fulu. Kikite kua katoatoa e tau huki-fakagata he magafaoa haau ka tutala atu ki a lautolu e tau tagata leveki malolo tino.

Nakai fai talahauaga hagaao ke he falu a huki nakai ko e COVID-19 (non-COVID-19) tuga e gagao misele, gagao lupela mo e gagao ko e mo,nakai lata ke fakatuai e tau huki-fakagata.

Finatu ke he health.govt.nz/immunisation  (external link)ke moua falu a fakailoaaga.

Last updated: at