Vḁhiḁg ne ‘ou kō ta | After your immunisation
Fak se te‘ ne vḁi ‘atakoa, vḁi ta la pō se‘ ma la hӧ‘ raksa‘ se famӧr ‘e ‘on rereg. Te‘is tē ne la kel‘åk ‘e ‘ou foro la rak‘åk ne vḁi ta garue. Te‘i soksok, ‘e av ‘on rērege kat mah ra ma kat noh roa ra ma kal fu‘åk ra ‘äe ‘e teak ne kōat tē ‘on rue ne a‘sokoa te‘ ne tē ne ‘äe rērē ‘e te‘ ne terḁni.
| Ka tes ta ‘äe pō la ‘inea | Ka tē tes ta la pō la hḁiasoag | ‘E av hes ta te‘i la pō la kamata |
| Rū ‘e utut ne kō ta a‘soko, filo‘ rū ma a‘fḁiḁg fḁiåk ma fḁiåk vavhiḁn. Te‘is tē ne a‘mou famori rak‘åk täe se irisa ‘e vḁhiḁg ne ‘oris kō ta. | A‘mat ta hḁ‘ het ‘e tḁn mḁtit, tēhḁ‘uḁg hete ‘ais ta ma nā karḁu se utut ne kō ta a‘soko. Se mira ne saraoa utut ne kō‘åk vḁi ta. |
‘E laloag ne aoa‘ he on se aoa‘ ruaghul ma häk. |
| ‘Ou foro kop ma la jav, ne ‘äe kop ma kal ne‘ne‘ ra, ne tḁu matit, ne tḁu sun, ne ‘ou soko kop ma la rū ne ‘ou huga kop ma la fakiḁn. | A‘u‘uḁ ma ‘iom tḁn la ti‘. La pō se‘ ma la tor hue fakse Paracetamol ne ibuprofen, ka tḁupir se te‘ ne fas‘åk tē ne få‘ ma rak‘ḁkim ‘e utut ne rē‘ia hue ‘i. Far‘åk hḁiasoag se lelea‘ ne garue ma majḁu se maj te‘is nōnō ka faki‘oag ne kel‘åk sio kamat la ‘ut se mua ‘oris raksa‘a. |
‘E laloag ne aoa‘ he on se aoa‘ häkeaghul ma vḁl. |
‘E av ‘on rērege la pō se‘ ma la pō mah ‘e raksa‘ ne kō ta ka tē ‘i peak pḁu. Famӧr garue se maj ne kō ne vḁi ta ‘e Niu Sirḁgi rak ma majḁu pḁu la ‘io se tekäe hete‘is. Ma ‘on raksa‘ ne la no‘ ‘e vḁi ta la pō la a‘ӧkӧk ruerue ma la täe se av ne ‘äe pā hoa‘ motaka ne a‘es‘ao‘åk misin ne garue. Iḁ noanoa la sok ka nōnō ka tē te‘ la sok aier, figalelei ma hḁifäegag ma ‘ou ut garueag ta.
Nōnō ka ‘äe agtḁu ma faki‘oag ne la kop ma leum ‘e COVID-19, fak se nōnō ka ‘äe gat ma ke av koh ka kat fu‘fu‘ ra, tḁu matit ma tḁu sun ka lamlam pḁu ne kat pō ‘e ra la ‘inea ne jen ‘āag ne tē la ‘ā ne kat ō ‘e ra la huag se ‘āag ne tē la ‘ā, fu‘ ‘e hanue ta ma la‘ la kel‘åk hün se COVID-19.
Nōnō ka ta tēet no‘ hihit hün se ‘ou kō ne vḁi ne COVID-19, ‘ou le‘et ne kō‘ḁkia vḁi ta se ‘äea ne le‘et ne garue se maj te‘is kop la rak‘åk se maj te‘is Centre for Adverse Reactions Monitoring (CARM).
‘Äe la pō tape‘ ma la rak‘åk roa se CARM nōnō ka ta tēet sok hihit se ‘ou foro ma a‘es‘ao‘åk ‘e sal fo‘ou te‘is online la få‘ ma af‘åk ‘e CARM website otago.ac.nz/carm (external link).
Nōnō ka kat ‘inea ‘e ra ne faki‘oag tes ta ‘äe pō one ‘ut ma kikia se mua ‘on raksa‘a,hḁifäegag ma ‘ou GP ne he‘ se Healthline ta ‘e 0800 358 5453.
Nōnō ka ‘äe kokon‘åk ‘ou mḁuri ‘e rēko ‘äe kat noh pär ne ū, he‘ se 111, ma ‘ea ‘atakoa se irisa ‘äe teak ‘e vḁi ne COVID-19 la pō la iris la sḁkior a‘lelei ne tes ta sok se ‘äea.